کلمه برند بارها توسط افراد و اقشار مختلف جامعه و صاحبان کسب و کار‌ها به گوشمان خورده است. این واژه در زندگی حرفه‌ای یا حتی شخصی خود ما نیز نقش بسزایی ایفا کرده است؛ به بیان ساده و عامیانه، مفهوم آن به نامی تبدیل شده که در فروش محصولات یا ارائه خدمات به کار می‌رود. در واقع همگی ما برند را با یک نام و شناسه مشخص می‌شناسیم، اگرچه این مفهوم می‌تواند به شکل یک نماد، نشانه یا لوگو نیز نمایان شود. برند، نه تنها نامی است که محصولات یا خدمات شما را مشخص می‌کند، بلکه یک سمبل و نشانه است که با هدف ایجاد ارزش برای محصولات یا خدمات شما طراحی شده است. از این رو، ثبت برند، یکی از عوامل فوق العاده مهمی است که به شدت در جذب مخاطبان و افزایش فروش مشتریان شما تأثیرگذار می‌باشد. به عبارت دیگر، نام و لوگوی برند، باید بتواند به شیوه‌ای جذاب و با کیفیت به زبان‌های فارسی و لاتین نمایش داده شود تا هر چه بهتر و به طور قابل توجهی در معرض دید مشتریان قرار گیرد.
چرا باید برند خودمان را ثبت کنیم؟
همانطور که در قسمت بالا نیز گفته شد، برند یک عنصر بسیار مهم در میزان اثربخشی و تاثیر بر احساسات، عقاید، دیدگاه و ذهن مخاطبان ماست. از طرف دیگر، عواملی همچون کیفیت، استحکام، کارایی و بهبود مستمر، همراه با صدها عامل دیگر، ضمن شناخته شدن کسب و کار شما، باعث افزایش فروش و درآمد قابل توجه نیز می‌شوند. این موضوع، در نهایت منجر به ارزشمند شدن برند شما خواهد شد. به این ترتیب، برند نه تنها به نام یک محصول یا خدمت اشاره دارد، بلکه به شکل نماد و نشانه‌ای طراحی شده است که هدفش ایجاد ارزش برای محصولات یا خدمات ماست.
افزون بر اعتماد سازی و افزایش درآمد، برند به نوعی، دارایی و سرمایه‌ای معنوی ما محسوب می‌شود که نیاز به حفاظت دارد. در واقع، همانطور که از دارایی‌ها و سرمایه خود در کسب و کار و زندگی شخصیمان محافظت می‌کنیم تا از سرقت و یا دزدیده شدن آن ممانعت شود و مالمان را از دست ندهیم، باید از برند خود نیز محافظت کنیم؛ به طوری که بعد از چند سال تلاش و سرمایه گذاری در کسب و کار و رسیدن به موفقیت و مقبولیت میان مردم و جامعه، به دست افراد سودجو و سوء استفاده‌گر نیفتد. چرا که اگر این کار را نکنیم، تمام این زحمات یک شبه به باد خواهد رفت. بنابراین، راه حل ساده‌ای برای جلوگیری از این معضل پدید آمد و این راه حال، ثبت برند و لوگو می‌باشد. ثبت برند شامل برند فارسی، برند لاتین و لوگوی برند شما می‌باشد.
به عنوان مثال، نام برند ما بهین می‌باشد و در حوزه خدمات ثبت شرکت و خدمات حقوقی فعالیت داریم. پس برند فارسی بهین را ثبت می‌نماییم تا هرجا از کلمه بهین در حوزه خدمات ثبت و حقوقی نام برده شد، مخاطب و مشتریان به یاد برند ما بیفتند. ثبت برند لاتین نیز به این دلیل ضروری است که در دنیای مجازی و اینترنت، غالبا مجبور به استفاده از نام‌ها و زبان‌های لاتین هستیم. برای مثال، دامنه سایت‌ها اکثر مواقع به لاتین نوشته می‌شود و تمامی جستجوگرها این اسم را به صورت لاتین پیدا می‌کنند. حال ممکن است از خود بپرسید، من که سال‌هاست با نام فارسی محصولات و خدماتم را به فروش رسانده‌ام و در تمامی بسته‌بندی‌ها و تیکت‌های کسب و کارم، نام فارسی برند درج شده است، چرا باید اسم لاتین برندم را به ثبت برسانم در صورتی که همه افراد و مشتریان ما را با اسم فارسی می‌شناسند؟ در پاسخ باید گفت که همیشه در هر زمینه‌ای افراد سودجو و سوء استفاده‌گری پیدا می‌شوند که کالاهای تقلبی ضعیف و بی‌کیفیتی را با نام و اعتبار برند شما به فروش برسانند. اگر شما صرفا برند خود را به فارسی ثبت کرده باشید، این افراد سودجو می‌توانند از نام لاتین ثبت نشده برند شما سوء استفاده کنند و بدون درگیر شدن در مسائل حقوقی از فروش محصولات تقلبی با نام شما سود ببرند. در نتیجه این اتفاق، نه تنها بخشی از فروش خود را از دست می‌دهید، بلکه اعتبارتان را به مرور از دست داده و مشتریانتان از شما دور خواهند شد. به طور مثال، پوشاک امین در نوشتار در فارسی و لاتین تفاوت بسیاری دارد اما از نظر گفتاری هر دو به یک نحو خوانده می‌شوند. از این رو، هر گونه کالای بی‌کیفیتی که از برند تقلبی ثبت نشده به دست مردم برسد، می‌تواند اثر مخربی در ذهن مشتریان و مصرف‌کنندگان به جا بگذارد. پس ما برای اینکه بتوانیم حضور قوی داشته و از تأثیر مثبت برند خود بر روی مصرف‌کنندگان بیشترین بهره را ببریم، باید برندمان را هم به فارسی و هم به لاتین ثبت کنیم.
در برخی مواقع، مشتریان و مصرف‌کنندگان، چه در ارائه خدمات و چه در تولید کالا یا محصول، آرم و لوگوی کسب و کار شما را می‌شناسند و صرفا با ذهنیت شناخت لوگو از شما خرید کرده و یا خدمات می‌گیرند. به فرض مثال، هر کجا لوگوی هیوندای کره در جلوی خودروها دیده شود، این ذهنت را در ما به وجود می‌آورد که خودرو کره‌ای بوده و از کیفیت خوبی برخوردار است. در مثال دیگری می‌توان به علامت استاندارد اشاره کرد که هر زمان روی کالاهای ایرانی مشاهده شود، مطمئن می‌شویم که محصول یا کالا به تایید سازمان ملی استاندارد رسیده است. از این رو، راحت‌تر به تولیدکننده آن اطمینان می‌کنیم و با خیال آسوده خرید می‌کنیم. این در واقع، قدرت لوگو را می‌رساند که قادر است مشتریان شما را مجاب به خرید کند.
نام برند و لوگو
در انتخاب نام برند باید دقت بسیار بالایی به خرج دهید و باید یک سری عوامل مشخص را در این فرآیند رعایت نمایید. اولین نکته در انتخاب نام برند، همسو بودن اسم برند با محصول یا خدمات می‌باشد. به بیان دیگر، مخاطب باید با شنیدن یا دیدن نام برند شما، قادر به تشخیص این باشد که کسب و کارتان چه محصول یا خدمتی را ارائه می‌کند، چه وجه تمایزی با سایرین دارد، مکان آن کجاست و آیا در سطح بین‌المللی هم فعالیت دارید یا خیر و خیلی عوامل دیگر … . لازم به ذکر است برخی از برندها امکان ثبت ندارند:
- اسامی خارج از موازین نظام جمهوری اسلامی و موازین اسلامی و اخلاقی
- اسامی حاوی صفات یا علامات که به تنهایی قابل ثبت نیستند؛ به طور مثال رستوران خوب
- نام‌هایی که جهانی به ثبت رسیده‌اند و در کنوانسیون مادرید ثبت شده‌اند؛ به طور مثال سامسونگ یا آدیداس
مشاوره قبل از ثبت
توصیه می‌شود که قبل از هر اقدامی برای ثبت برند، ابتدا با کارشناسان ثبت برند در مجموعه بهین ثبت مشورت بگیرید. این مشاوره کاملا رایگان، شامل استعلام نام و ارائه راهنمایی‌های لازم جهت جلوگیری از هر گونه مشکل یا رد درخواست ثبت نام تجاری شما می‌شود. این اقدام به شما کمک می‌کند تا با اطلاعات کامل و دقیق، اقدامات ثبتی خود را با اطمینان بیشتری انجام دهید و از هر گونه مشکلی در آینده جلوگیری نمایید. برخی از مواردی که در مشاوره ممکن است مورد بحث قرار گیرند، شامل اطمینان از انتخاب نام مناسب و قابل ثبت، استراتژی ثبت در حوزه فعالیت، اهمیت اختصاصی بودن برند و نحوه محافظت از حقوق مالکیت معنوی می‌باشد. این مرحله ابتدایی از ثبت برند می‌تواند به شما کمک کند تا با اطلاعات کافی و راهنمایی مناسب، انتخاب درستی در مسیر ثبت برند خود داشته باشید.
مواردی که ممکن است به اخطار یا عدم ثبت برند منجر شوند
- استفاده از کلمه «ایران» یا هر کشور دیگر مگر اینکه وابسته به سازمان یا ارگان دولتی باشد.
- استفاده از لوگو یا پرچم ایران یا دیگر کشورها
- استفاده از علائمی که موجب اختلال در نظام یا عفت عمومی شود.
- استفاده از علائمی که گمراه کننده باشد؛ به عنوان مثال، نمادی که نشان می‌دهد محصول مختص بزرگسالان است ولی در لوگوی آن از عناصری برای تحریک کودکان برای خرید محصول استفاده شده باشد.
- استفاده از علائم خارج از موازین اخلاق
- استفاده از برندهای ثبت شده همراه با یک اسم دیگر
- استفاده از علائم و برندهایی که در مرحله اخطار توسط کمیسیون اداره مالکیت معنوی تشخیص داده شده‌اند.
- استفاده از علائم و برندی که در مرحله اخطار کمسیون اداره مالکیت معنوی باشند.
ابلاغیه‌هایی که از سوی اداره مالکیت معنوی برای شما ارسال می‌شوند
۱- ابلاغه آگهی نوبت اول علائم:
این ابلاغیه، تایید درخواست ثبت برند شما توسط کارشناسان و رئیس اداره را نشان می‌دهد. به این معنی که هیچ ایرادی از نظر اداره مالکیت معنوی وجود ندارد و زمینه‌های پرداخت روزنامه اول برای شما باز می‌گردد.
۲- ابلاغیه رفع نقص علائم:
در صورتی با این ابلاغیه مواجه می‌شوید که در مدارک بارگذاری شده در سامانه نقصی وجود داشته باشد. در واقع، این ابلاغیه شما را به رفع نقص پیش آمده دعوت می‌کند. لازم به ذکر است این اقدام هزینه‌ای ندارد اما زمان محدودی برای رفع نقص در نظر گرفته می‌شود. در صورت عدم رفع نقص در زمان مقرر، درخواست شما کم لن یکن خواهد شد.
۳- ابلاغیه رد مشروط علائم:
در این ابلاغیه، کارشناس نظر می‌دهد که شما می‌توانید با حذف لوگو و ثبت تنها نام تجاری یا برخی از طبقات، درخواست خود را آگهی کنید یا برعکس. شما می‌توانید به این ابلاغیه پاسخ دهید و درخواست خود را مطابق با نظر کارشناس اصلاح نمایید.
۴- ابلاغیه رد علائم:
در این ابلاغیه، نظر کارشناس بر اساس تشابه به یک برند دیگر در طبقه درخواستی ثبت بودن برند شما اعلام می‌شود. این ممکن است به دلیل شباهت زیاد به یک برند دیگر یا وجود برندی با ثبت جهانی باشد.
مراحل ثبت برند، لوگو و علائم تجاری
- ارسال اظهارنامه و درخواست ثبت به سامانه اداره مالکیت معنوی و درخواست تایید حساب کاربری توسط دفتر اسناد رسمی
- پس از تایید توسط کارشناسان و رئیس اداره مالکیت، درخواست اظهارنامه به آگهی نوبت اول منجر می‌شود
- برند آگهی شده به چاپ روزنامه رسمی می‌رسد. هر فرد مدعی یا مالک برند در مدت 30 روز از زمان چاپ روزنامه حق اعتراض دارد.
- پس از اتمام 30 روز روزنامه اعتراض، پرداخت هزینه حق الثبت و حق الورود انجام می‌شود.
- در یک هفته پس از پرداخت‌ها، شماره ثبت علائم اخذ می‌شود.
- پرداخت هزینه روزنامه دوم انجام می‌شود.
- پس از پرداخت هزینه‌ها، گواهینامه ثبت برند و یا لوگو به اختیار مالک اعطا می‌شود.